Audyt WCAG 2.1 – jak sprawdzić dostępność strony internetowej?

Każdy, kto ma dostęp do sieci może sobie skorzystać z możliwości, jakie daje wszechobecna komputeryzacja oraz Internet. Każdy, a właściwie prawie każdy, bo w społeczeństwie jest spora grupa osób, które z powodów swojego upośledzenia ma problem z dostępem do treści przekazywanych na stronach o portalach www. To wykluczenie jest dostrzegane i w celu zlikwidowania im, wprowadzony został standard WCAG, który określa, jak ma wyglądać strona, by była dostępna dla osób niepełnosprawnych. Wprowadzenie standardów nie miałoby sensu, gdyby nie kontrola ich realizacji. W tym przypadku narzędziem do kontroli jest audyt WCAG 2.1.

Audyt WCAG 2.1 prawdę Ci powie

Zanim opowiemy nieco więcej o tym, czym jest audyt WCAG 2.1 przybliliżymy najpierw historię samego WCAG. Standard WCAG 2.1 to obecnie jeden z najważniejszych dokumentów regulujących postępowanie twórców oraz administratorów publicznych stron i serwisów internetowych. Wprowadzony został formalnie 5 czerwca 2018 roku, jednak historia standardu jest o wiele dłuższa. Standardy te zostały wprowadzone pod koniec XX wieku, przez konsorcjum, w skład którego wchodzili najwięksi producenci sprzętu komputerowego, oprogramowania, a także naukowcy. Adresatami wytycznych nie byli jednak tylko osoby wykluczone, ale chodziło o wprowadzenie standardów stron www, by były one dostępne dla jak największej ilości odbiorców. W 2008 roku doszło do aktualizacji wytycznych i tu adresatem zmian byli już głównie niepełnosprawni. Wprowadzenie wytycznych nie miałoby sensu, gdyby nie regulacje prawne wprowadzane przez państwa, które nakładają prawny obowiązek na administratorów i twórców publicznych stron internetowych tworzenia stron, które mają spełniać wymogi standardu WCAG. O tym czy strona spełnia te wymogi ma określać między innymi audyt WCAG 2.1.

Na audyt WCAG 2.1 decydują się także osoby, które chcą by ich strony internetowe były dostosowane dla niepełnosprawnych

Co to jednak jest ten audyt? Jest to nic innego jak badanie strony internetowej, czy można powiedzieć o niej, że jest dostępna dla osób niepełnosprawnych, oraz innych, które są narażone na wykluczenie cyfrowe. Badanie takie nie może się odbywać dowolnie, ale jest ono umocowane w przepisach Ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 roku o dostępności stron internetowych. Audyt WCAG 2.1 zazwyczaj jest dzielony na dwa główne etapy. Pierwszy mówi o tym, czy strona jest zgodna z obowiązującymi wytycznymi, ewentualnie wskazuje niezgodności serwisu ze standardem WCAG 2.1. Przeprowadzony audyt WCAG 2.1 ma również przynieść informacje na temat sposobów rozwiązania powstałych nieprawidłowości. Kolejne badanie przeprowadzone zostaje finalnie, po usunięciu wynikłych niedociągnięć. To badanie ma odpowiedzieć, czy wszystkie zalecenia zostały wprowadzone, a także czy strona działa w pełni zgodnie ze standardami WCAG 2.1.

Kto powinien wykonać audyt 2.1?

Jak już powyżej można było przeczytać, standard WCAG 2.0 oraz obecnie obowiązująca wersja 2.1, został stworzony po to, by strony internetowe były dostępne dla osób niepełnosprawnych oraz zagrożonych wykluczeniem cyfrowym. Ale czy wszyscy twórcy i administratorzy stron i serwisów internetowych muszą stosować te wytyczne? Zgodnie z obowiązującymi przepisami, taki obowiązek ciąży jedynie na jednostkach sektora finansów publicznych, jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, wybranych organizacjach pozarządowych oraz wybrane osoby prawne. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, niedostosowanie swoich stron do standardu WCAG 2.1, grozi karami finansowymi do 10 tysięcy złotych. To właśnie te podmioty powinny wykonać audyt WCAG 2.1, który odpowiedziałby na pytanie, czy prowadzone przez nich serwisy, strony www, czy też aplikacje mobilne są widzialne dla osób niepełnosprawnych. Trzeba jednak powiedzieć, że wiele podmiotów, na których nie ciąży ten prawny obowiązek, dostosowują swoje strony do wymagań określonych przez standardy WCAG 2.1, by treści na nich zawarte były dostępne również dla osób, które z uwagi na swoją niepełnosprawność nie mogą skorzystać ze standardowych stron www.