Ekspresywna funkcja języka
W dzisiejszym artykule zajmę się funkcjami języka, do czego służy nam mowa, jaką pełni rolę w codziennym życiu. Postaram się też omówić jedną z jego funkcji.
Każda na sza wypowiedź łuzy jednemu celowi – komunikacji, przy pomocy słów porozumiewamy się z naszym rozmówcą, czy przekazujemy konkretną treść odbiorcom naszej wypowiedzi. Oznacza to, że podstawową funkcją wypowiedzi, czy to pisanej czy mówionej jest funkcja komunikatywna. Natomiast, zależnie od celu wypowiedzi ma ona kilka własnych funkcji.
Funkcje języka
- Funkcja informatywna – zawiera ona tylko i wyłącznie informacje o otaczającym nas świecie.
- Funkcja impresywna – służy do kształtowania zachowań odbiorcy i jego postawy.
- Funkcja poetycka – zwraca ona uwagę na brzmienie wypowiedzianego komunikatu i jego kształtowania.
- Funkcja fatyczna – są to wypowiedzi, które mają za zadanie zwrócić na nas uwagę oraz potrzymać rozmowę.
- Funkcja ekspresywna – w wysyłany komunikat wplatamy też nasze emocje.
- Funkcja metajęzykowa – ta funkcja skupia się na definiowaniu zasad językowych
Oprócz funkcji komunikatywnych możemy jeszcze wyróżnić:
- Funkcję stanowiącą, która pokazuje nam zmiany, jakie mają zajść lub zaszły w rzeczywistości, jakie obowiązki ma wykonać odbiorca tekstu.
- Funkcję magiczną – dokładnie tak, są to wszelkiego rodzaju życzenia, zaklęcia i wróżby. Słowa tam wypowiedziane mają mieć realny wpływ na świat rzeczywisty.
Funkcja ekspresywna
W niniejszym artykule zajmę się funkcją ekspresywną, która pokazuje nasz stan emocjonalny, jako nadawcy treści, nasze wrażenia w stosunku opowiadanej historii czy odbiorcy.
Istnieje całe mnóstwo środków stylistycznych, które wzbogacają barwę uczuciową naszej wypowiedzi. Ludzie są istotami emocjonalnymi, bardzo często nasze reakcje na świat wiążą się z uczuciami takimi jak zachwyt, miłość, niechęć czy wstręt.
Ekspresywna funkcja języka ma za zadanie ukazać w naszym przekazie stan wewnętrzny oraz nasze emocje jako osoby wypowiadającej się. Jest to wyrażane za pomocą środków, które ujawniają nasze uczucia jakie mamy wobec naszego odbiorcy, konkretnej sytuacji lub tematu.
Chcąc wzmocnić naszą wypowiedź stosujemy wyrazy, które są „naładowane” emocjonalnie.
Słownictwo ekspresywne możemy podzielić na
- Eufemizmy – stosowane są do złagodzenia naszej wypowiedzi, przekazaniu treści w bardziej delikatny sposób. Eufemizmy stosujemy jeśli chcemy zastąpić wulgaryzm czy wyraz dosadny. Kiedy sytuacja wymaga aż prosi się o dosadną wypowiedź ale nasze wychowanie nie pozwala na użycie np. przekleństwa.
- Ekspresywizmy – stosujemy kiedy wyrażamy uczucia lub emocje. Uzyskujemy je poprzez stosowanie słowotwórstwa jak zdrobnienia, zgrubienia czy złożenia. Możemy zmieniać znaczenie wyrazów pokazując ironię. Także wyrazy ekspresywne, takie jak fuj, fe, ble, wow pokażą nasze odczucia w danej sytuacji.
- Kolokwializmy – są to wyrazy pochodzące z języka potocznego, przeważnie są mocno nacechowane emocjami. Służą do stylizacji wypowiedzi i opisują stany emocjonalne.
- Wulgaryzmy – stosujemy je do ekspresji uczuć, przeważnie negatywnych czy agresywnych. Jeśli są wplatane w wypowiedź bez jakiejkolwiek ekspresji dowodzą tylko ubóstwa językowego. Z oczywistych powodów nie będę podawał przykładów.
W wypowiedziach ekspresywnych dużo jest czasowników w pierwszej osobie oraz zaimków osobowych. Oczywiście jeżeli wypowiedź jest emocjonalna są też wykrzyknienia, pytania retoryczne i epitety. Wypowiedzi te są naszymi odczuciami więc mają charakter subiektywny.
Podsumowując, funkcja ekspresywna języka pozwala przekazać takie informacje jak emocje i oceny w stosunku do zakomunikowanych sytuacji. Możemy przekazać naszemu odbiorcy sympatię lub antypatię. Możemy okazać radość, smutek lub gniew jako reakcję na jakieś zdarzenie. Uważajmy tylko żeby nasz ekspresja nie przyniosła więcej szkody niż pożytku.
